PETDER Lisanslı Nakliyeciler, Araçlar ve Katılımcı Firmalar

21 Ocak 2004 tarih ve 25353 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği çevre ve insan sağlığı için tehlike oluşturan atık motor yağlarının doğru koşullarda kayıt altına alınarak toplanmasını ve Avrupa birliği ilkelerine uygun koşullarda bertaraf edilmesini amaçlamaktadır. Yönetmelik zararlı bir atık olan atık motor yağlarının geçmişte ülkemizde yaygın olarak yapıldığı gibi kontrolsüz ortamlarda ısınma amaçlı yakılmasını, akaryakıta karıştırılmasını veya lisanssız işletmelerce düşük kaliteli yağ üretiminde tekrar hammadde olarak kullanılmasını yasaklamaktadır.

Ülkemizin önde gelen akaryakıt, LPG ve madeni yağ üreticilerinin oluşturduğu PETDER Petrol Sanayi Derneği, Yönetmeliği’nin 12. Maddesi uyarınca, 30 Temmuz 2004 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile imzalanan protokol çerçevesinde, Bakanlığın koordinasyonunda bu yönetmeliğin hedeflerini gerçekleştirmek üzere önemli bir projeyi başlatmıştır.

21 Ocak 2004 tarihli Yönetmelik 30 Temmuz 2008 tarihinde yürürlükten kaldırılarak yerini 30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği almıştır. 30 Temmuz 2008 tarihli ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yeni Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde Petrol Sanayi Derneği İktisadi İşletmesi, motor yağı üreten ve piyasaya süren yükümlüler adına Yönetmelik’ten kaynaklanan sorumlulukları, atık motor yağı üreticileri adına yerine getirmek üzere, Yönetmeliğin 4. maddesi uyarınca Bakanlığın 4 Eylül 2008 Tarih ve B.18.0.ÇYG.0.04.03.161.01./15127 sayılı yazısı ile Yetkilendirilmiş Kuruluş olarak atanmıştır.

Yönetmeliğin 13. Maddesi uyarınca “Atık motor yağlarının motor yağı üreticileri veya yetkilendirilmiş kuruluşlar dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından toplanması” yasaklanmıştır.

PETDER üyeleri olan BP, Alpet, Belgin Madeni Yağlar, Delta Petrol, Exon-Mobil, Petrol Ofisi, Shell-Turcas ve Total’in yanısıra Akpet, OPET, Petronas gibi ülkemizin önde gelen madeniyağ üreticileri ile araç ithalatçıları bu projeyi birlikte hayata geçirmektedirler. PETDER üyesi motor yağı üreticileri ve PETDER üyesi olmayıp da bu organizasyonla protokol imzalayarak toplama faaliyetine katılan motor yağı üreticisi/ithalatçısı/fason olarak ürettirip kendi adına pazarlayan kuruluşlar adına Atık Motor Yağlarının Toplama Taşıma ve Yönetmelik hükümleri uyarınca bertaraf yükümlülüğü PETDER tarafından yerine getirilmektedir.

Bu projenin amacı araç servisleri, akaryakıt istasyonları ve kamuya ait toplu taşıma ve temizlik araçlarından kaynaklanan atık motor yağlarını doğru koşullarda lisanslı ve yetkili ekiplerce toplayarak bakanlıkça lisanslı tesislerde çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde işlem görmesini sağlamaktır.

Çalışmanın başladığı Mayıs 2004 tarihinden itibaren, toplanan atık motor yağı miktarı ve toplama yapılan nokta sayısı her yıl artarak devam etmiş ve ülke çapına yayılmıştır.

Araç servisleri, akaryakıt istasyonları ve kamu kuruluşlarında oluşan atık motor yağları lisanslı özel araçlarla toplanmakta ve kategorilerine uygun olarak geri kazanım veya bertaraf amaçlı olarak; rafinasyon rejenerasyon tesislerine, çimento,kireç,demir-çelik fabrikalarına veya tehlikeli atık bertaraf tesislerine (İZAYDAŞ) teslim edilmekte, yasal belgeleme işlemleri eksiksiz yerine getirilmekte ve bu işlemler için atık üreticilerinden herhangi bir ücret talep edilmemektedir.

PETDER’in kırmızı renkli özel atık yağ toplama araçları ile motor yağlarının en çok değiştirildiği noktalar düzenli olarak ziyaret edilmekte, atık motor yağları alınarak ulusal atık taşıma formu düzenlenmektedir. Tüm bu hizmetlerin yasalara uygun olarak – tüm ülke çapında, miktar ve sınır gözetmeksizin – yerine getirilmesi için gerekli ilave maliyetler ise PETDER atık motor yağı toplama organizasyonuna katılan şirketlerce karşılanmaktadır.

PETDER, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının koordinasyonunda hedeflerine ulaşana kadar çalışmalarını aynı kararlılıkla sürdürecektir. Atık motor yağlarının Yönetmeliğe uygun şekilde sadece Yetkilendirilmiş Kuruluş veya Motor Yağı Üreticilerince ülke genelinde yaygın bir sistem içinde toplanması ve yalnızca lisanslı tesislerde kategorilerine göre işlem görmesi yasal bir zorunluluktur. Atık motor yağlarının bunun dışındaki kişi ve kurumlarca toplanması ise yasaklanmıştır.

PETDER tarafından, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayınlanan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde 2004 yılından günümüze yürütülen “atık motor yağı toplama” çalışmaları kapsamında sekiz yılda, toplam 81 ildeki, 12.038 farklı atık motor yağı üreticisinden 96.780 sefer yapılarak 123.637 ton atık motor yağı toplanmıştır. Toplanan atık motor yağları lisanslı işletmelerde hammadde, enerji olarak geri kazanılmış, teknoloji belirlemek üzere ihraç edilmiş veya bertaraf ettirilmiştir.